ریل های چراغ ریلی به گونه‌ای طراحی می‌شوند که تحمل وزن چراغ‌های نصب شده بر روی آن‌ها را داشته باشند. همچنین این ریل‌ها امکان برق‌رسانی را مهیا می‌سازند. به همین دلیل باید سیم‌کشی برق در مسیر همین ریل ها صورت گیرد.

 

بدین طریق دیگر نیازی به سیم‌کشی مستقل چراغ‌ها وجود ندارد و کلیه‌ی چراغ‌ها، انرژی الکتریکی موردنیاز خود را از طریق ریل تأمین می‌کنند و در نتیجه، نورپردازی منظم‌تر و زیباتر می‌شود. یکی دیگر از مزایای استفاده از چراغ های ریلی این است که می‌توان این سیستم نورپردازی را در ساختمان‌هایی با سقف بلند بکار گرفت. در صورتی که از ریل مناسب استفاده شود، می‌توان از آن برای به حرکت در آوردن چراغ‌های ریلی نیز استفاده کرد.

 

از دیگر مزایای قابل توجه‌ ریل‌های مناسب چراغ‌های ریلی، قابلیت نصب بر روی زمین، دیوار، سقف و سایر سطوح ساختمان است و همین موجب می‌شود تا نورپردازی از این طریق زوایای مختلف سطوح در ساختمان فراهم شود. یکی دیگر از مزایای ریل‌های مناسب چراغ‌های ریلی این است که به لحاظ اقتصادی برای نورپردازی ساختمان‌هایی که طراحی داخلی خاصی دارند، مقرون به صرفه است. ریل‌های مناسب چراغ‌های ریلی، ابزاری همه کاره هستند و در شکل‌ها، اندازه‌ها و رنگ‌های متنوعی تولید می‌شوند و کاربردهای متعددی دارند.

 

ویژگی‌های ریل چراغ ریلی

نورپردازی ریلی بیشتر به عنوان یک سیستم نورپردازی تاکیدی برای تابش نور بر یک سوژه‌ی به خصوص مورد استفاده قرار می‌گیرد و ویژگی اصلی آن، انعطاف‌پذیری بالا است. ریل مناسب با گذشت زمان دچار خمش و تغییر شکل نمی‌شود. از ویژگی‌های دیگر ریل‌های مناسب چراغ‌های ریلی می‌توان به سه مورد زیر اشاره کرد:

 

استحکام: از آنجایی که چراغ‌های ریلی با توجه به وات، کیفیت چراغ ریلی و هیت سینک، دارای وزنی بین ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ گرم هستند و در هر ریل یک متری، امکان نصب حداقل سه چراغ وجود دارد؛ باید به استحکام ریل مناسب توجه کرد. این ریل نباید با گذشت زمان استحکام خود را از دست بدهد و خم شود. نکاتی که در استحکام ریل‌های چراغ‌های ریل تأثیرگذار هستند، عبارتند از جنس ماده‌ای که ریل از آن ساخته می‌شود و روش ساخت ریل که می‌تواند پرسی یا extrusion باشد.

رسانایی: جنس رسانای به کار گرفته شده در ریل‌های مناسب چراغ‌های ریلی بسیار مهم است که می‌توان از جنس مس، آلومینیوم، آهن و غیره باشد.

استاندارد نوع ریل: امروزه در بازار می‌توان به این سه نوع استاندارد از ریل‌های چراغ ریلی در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند، اشاره کرد:

L-SYSTEM (تک فاز معمولی در بازار روشنایی ایران)،

H-SYSTEM (سه فاز معمولی در بازار روشنایی ایران)،

و J-SYSTEM (تک فاز معمولی در بازار روشنایی خارج از ایران).

این سه نوع ریل چراغ ریلی به اختصار به صورت H، J و L نامگذاری می‌شوند که این نامگذاری برگرفته از نام سازندگانشان به ترتیب Halo، Juno و Lightolier است. به منظور شناسایی هر یک از این ریل‌ها باید به نقاط اتصال توجه کرد. اگر سه نقطه‌ی اتصال وجود داشته باشد، به احتمال زیاد ریل نوع H است؛ در حالی که اگر فاصله‌ی بین نقاط اتصال یک اینچ باشد، نوع ریل J خواهد بود. و در نهایت اگر نقاط اتصال ۸.۷ اینچ از هم فاصله داشته باشند، ریل از نوع L است.

 

جنس ریل مناسب چراغ ریلی

بدنه‌ی ریل‌های چراغ‌های ریلی معمولاً از جنس آلومینیوم و یا پلاستیک ABS ساخته می‌شوند. ریل‌هایی که از جنس آلومینیوم ساخته می‌شوند، معمولاً به خاطر ضد زنگ بودن آلومینیوم و استحکام بیشتر نسبت به ریل های پلاستیکی، بیشتر مورد توجه خریداران قرار می‌گیرند.

 

ریل‌های آلومینیومی عمدتاً از کیفیت بهتری نسبت به نوع ABS برخوردار هستند. همچنین رنگ بدنه‌ی آلومینیومی این ریل‌ها با گذشت زمان تغییر نمی‌کنند. از ویژگی‌های منحصر به فرد دیگر بدنه‌های آلومینیومی ریل‌های مناسب چراغ‌های ریلی، دفع حرارت است که در نتیجه از گرم شدن چراغ‌ها و سوختن آن‌ها جلوگیری می‌شود.

 

ریل‌هایی که از جنس پلاستیک ABS ساخته می‌شوند، تنوع رنگی ندارد و همچنین از قابلیت خم‌کاری برخوردار نیستند.

 

نکته‌ای که در رابطه با ریل‌های آلومینیومی بایستی توجه داشت این است که اگر ضخامت بدنه ریل از حد معمول نازکتر باشد و به قولی ریل استحکام لازم را برای تحمل وزن چراغ های ریلی نداشته باشد، امکان ایجاد انحنا در ریل (به اصطلاح عامیانه شکم آوردن) ریل و یا برش ریل از نواحی اتصال پیچ وجود دارد.

 

اهمیت رسانای به کار رفته در ریل

در داخل ریل چراغ ریلی، مفتول آهنی یا تسمه‌مسی به منظور رساندن برق به چراغ‌های ریلی و در نتیجه، روشن شدن چراغ‌های ریلی، تعبیه شده است.

 

یکی از نکات قابل توجه در انتخاب ریل‌های چراغ‌های ریلی، جنس رسانای استفاده شده در این ریل‌هاست. در صورتی که جنس و ضخامت رسانای به کار گرفته از حد و اندازه‌های خوبی برخوردار نباشد، مقاومت الکتریکی رسانا بالا رفته و این سیستم امکان اتصال ریل‌ها به یکدیگر در طول‌های متوسط و بلند را نخواهد داشت. در عین حال هنگام اتصال پلاتین‌های چراغ و مفتول‌های آهنی به دلیل اکسیداسیون امکان اکسیداسیون و در نتیجه جرقه زدن و آتش سوزی افزایش می‌یابد.

 

تفاوت رسانای مس و آهن در ریل چراغ ریلی

تفاوت اصلی استفاده از رسانای آهن به جای رسانای مسی در ریل چراغ‌های ریلی، کیفیت رسانش الکتریکی این دو فلز و همچنین اکسیداسیون آن دو است. رسانای مس در برابر اکسید شدن مقاوم است و این موضوع باعث بالاتر رفتن ایمنی استفاده از این دو عنصر به عنوان رسانا در ریل می‌شود.

 

وقتی شما ریلی می‌خرید که از مفتول آهن به عنوان رسانا در آن استفاده شده است، به مرور زمان به علت رطوبت هوا و همچنین حرارت ناشی از جریان ورودی به مفتول، رسانای آهنی در محل‌های اتصال به پلاتین چراغ دچار زنگ‌زدگی و اکسیداسیون می‌شوند. زنگ زدگی یا همان اکسیداسیون آهن باعث افزایش مقاومت الکتریکی، آسیب رسیدن به درایور چراغ و همچنین پدید آمدن جرقه می‌شود که این جرقه ها می‌توانند موجب آتش سوزی و آسیب رسیدن به ریل شوند.

 

پس هنگام اتصال چندین ریل به یکدیگر باید علاوه بر توان مصرفی کل و حداکثر جریان مجاز رسانای بکار گرفته شده در ریل چراغ ریلی، باید به نوع رسانای به کار رفته نیز در ساختمان ریل توجه نمود. به طور کلی برای ریل‌هایی که در ساختمان آن‌ها از آهن استفاده گشته است به دلیل ریسک اکسیداسیون در محل اتصال ریل به چراغ و ریل‌ها به یکدیگر، اتصال چند ریل به هم توصیه نمی‌شود.

 

وجود رابط استاندارد بین ریل‌ها

رابط استاندارد ریل چراغ ریلی به منظور متصل کردن ریل‌ها به یک دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. استفاده از این رابط‌ها موجب کاهش هزینه سیم‌کشی و سهولت استفاده از چراغ ریلی در مکان‌های مورد نظر می‌شود. معمولاً ریل‌ها با طول‌های استانداردی تولید می‌شوند و با استفاده از رابط‌های مختلف در اشکال مختلف می‌توان آن‌ها را به هم متصل نمود.

 

به طور کلی، رابط‌ها را می‌توان در پنج دسته طبقه‌بندی کرد:

 

 

رابط‌های مستقیم،

رابط‌های L شکل،

رابط‌های T شکل،

رابط‌های X شکل،

و رابط‌های انعطاف‌پذیر.

رابط‌های مستقیم، ریل‌های چراغ‌های ریلی را در یک خط مستقیم به یک دیگر متصل می‌کنند، یعنی با زاویه‌ی ۱۸۰ درجه؛ در حالی که رابط‌های L شکل به گونه‌ای ریل‌ها را به هم متصل می‌کنند تا زاویه‌ی ۹۰ درجه‌ای بین آن‌ها ایجاد شود. رابط‌های T شکل، سه ریل را به هم متصل می‌کنند تا پیکربندی با شکل T ایجاد گردد در حالی که رابط‌های X شکل، چهار ریل مختلف را به شکل پیکربندی X به هم اتصال می‌دهند. از رابط‌های انعطاف‌پذیر به منظور ایجاد زاویه‌ای دلخواه بین دو ریل استفاده می‌شود. رابط‌ ریل  در رنگ‌های جمله سفید و مشکی تولید می‌شوند.

 

ویژگی‌های مهم ریل‌های (ریل باکیفیت و به‌‌صرفه)

با توجه به ریل‌های موجود در بازار و قیمت بسیار بالای ریل‌های وارداتی، ویژگی‌های ریل های تک فاز L-SYSTEM تولید داخلی  به شرح زیر می‌باشند:

 

استفاده از تسمه مسی به عنوان رسانا: در ریل‌های  از تسمه مسی به عنوان رسانا استفاده شده است. مزیت تسمه مسی نسبت به مفتول و دیگر رساناها، کاهش مقاومت الکتریکی و افزایش کیفیت برقراری اتصال بین چراغ و ریل است. علاوه بر آن با توجه به مس بودن رسانا، با خیال راحت و بدون نگرانی بابت اکسیداسیون و جرقه، می‌توان از رابط‌های عرضه شده استفاده کرد.

عرضه دو نوع ریل رابط و ریل سرخط: ریل‌های  در دو نوع سرخط و رابط عرضه می‌شوند. در ادامه به تفصیل به تشریح تفاوت‌های این دو نوع ریل می‌پردازیم.

استحکام فیزیکی: پروفیل طراحی و تولید شده توسط  از استحکام خیلی خوبی برخوردار است، به طوری که می‌تواند به خوبی وزن چراغ‌های ریلی را تحمل کند و دچار انحنا و افتادگی نشود. باید توجه داشته باشید که چراغ های ریلی ال ای دی به دلیل داشتن هیت‌سینک آلومینیومی معمولا از وزن نسبتا بالایی برخوردارند و استحکام ریل از این نظر اهمیت بالایی دارد.

اندازه‌های مختلف: ریل  در اندازه‌های مختلف از ۰٫۵ متر تا ۳ متر تولید می‌شود. ریل  در سایزهای ۰٫۵ متری، ۱ متری، ۱٫۵ متری، ۲ متری و ۳ متری تولید می‌شوند. همچنین شما می‌توانید ریل  را به صورت سفارشی و تا طول ۳متر خریداری کنید.

رسانای برنجی به کار رفته در رابط‌های بین ریلی: در ساختمان رابط های  رسانای برنجی به کار رفته است که به دلیل وجود مس در آلیاژ برنج، رسانایی الکتریکی بسیار بالایی دارد و به دلیل حالت فنری بالا و مناسب اتصال با تسمه مسی به بهترین شیوه برقرار می‌گردد. همان‌طور که گفتیم این ویژگی باعث می‌شود تا احتمال زنگ‌زدگی و جرقه در محل اتصال‌ ریل ها از بین برود و امکان امتداد ریلها با استفاده از رابط های مختلف با قابلیت اطمینان بالایی میسر گردد.

ترمینال ورودی: ریل های  دارای ترمینال ورودی باکیفیت از جنس ABS است که این موضوع کار اتصال ریل را به شبکه برق بسیار ساده‌تر نموده و ایمنی ریل را تا حد بسیار بالایی ارتقا داده است.

قابلیت اتصال ریل‌ها تا ۵۰ متر: تسمه مسی، استحکام بالا، رابط‌های متفاوت و رسانای برنجی به کار رفته در رابط‌ها، همه و همه در کنار هم موجب شده‌اند که شما تنها با استفاده از یک ریل سرخط و یک اتصال ورودی از جریان برق، امکان اتصال تا حدود ۵۰ متر ریل به یکدیگر را داشته باشید. توجه داشته باشید برای محاسبات دقیق بایستی نوع چراغ ریلی مورد استفاده و جریان مورد نیاز آن را نیز مد نظر قرار دهید.